Sulejman Pitarka ka qene shkrimtar, autor pjesesh teatrale dhe aktor shqiptar ne filmat i cili spikati me shume role ne skene.
Sulejman Pitarka (1924–2007) ishte nje aktor, shkrimtar dhe dramaturg shqiptar me origjine nga Dibra. Familja e tij u shperngul ne Durres, Shqiperi, kur ai ishte pese vjec. Vellai i tij ishte Bashkim Pitarka, i cili u be diplomat shqiptar.
Ai u aktivizua ne filma dhe ne Teatrin Kombetar te Shqiperise ne Tirane. Eshte vleresuar me cmimin Artist i Popullit i Shqiperise.
Rreth jetes dhe veprave te Sulejman Pitarkes
Sulejman Pitarka ishte një artist shumë i njohur dhe i respektuar në historinë e artit shqiptar. Lindi në vitin 1924 në Dibër dhe u bë një prej aktorëve më të shquar të Shqipërisë. Veprat e tij janë shfaqur në kinema dhe teatre të ndryshme në Shqipëri.
Sulejman Pitarka ,pas mbarimit të shkollës së mesme, filloi punë në bankë. Ai shkroi dhe një liber me titull “Trimi i mirë me shokë shumë” . Historia shtë një dramë për fëmijë ku flitet për Skënderbeun (Gjergj Kastriotin). Eshtë një nga aktorët më të spikatur shqiptarë, i cili mban edhe titullin «Artist i Popullit». Ai i ndikoi disa breza artistësh dhe është një personalitet i njohur në historinë e artit shqiptar.
Lidhja me skenen e Pitarkes
Disa pervoja skenike, pothuaj rastesore, gjate sherbimit ushtarak (1945 – 1947) e shtyne te interesohej me shume per teatrin dhe te perfshihej ne levizjen amatore te Durresit.
Pitarka eshte aktor qe karakterin e personazhit e nderton me nje gjuhe realiste, duke e mbushur me detaje te shumta dhe hollesi shprehese .Ne lojen e tij vihen re vetite e nje aktrimi te permbajtur, sa me prane njeriut, ku zoteron e verteta gati natyrale e perjetimit emocional te figures ,realizmi i thelle,kontrastet e shpeshta te planeve gjate lojes, gjetjet karakterizuese dhe, sidomos, te pershtaturit aktorial ndaj sjelljes dhe menyres se reagimit te rolit.
Sensi i se vertetes ne vizatimin e personazheve ne skene dhe ngulmimi per detaje me force tipizuese ndaj jetes se tyre, i ka dhene lojes se tij konkretesi te vecante, si ne teater ,ashtu edhe ne kinematografi. Me 1951, u perzgjodh per t’iu bashkuar trupes, ende ne formim, te Teatrit Popullor (sot Kombetar) ne Tirane, ku u be menjehere margaritari i kurores. Luajti rreth 70 role, duke shkelqyer njesoj, si ne drame, ashtu edhe ne komedi.
Aktori Sulejman Pitarka – Filmat
Aktori Sulejman Pitarka eshte aktori shqiptar i shquar per rolet e tij ne kinematografine shqiptare, ku nder me te rendesishmit jane: Gjeneral Gramafoni dhe nxenesit e klases time.
Në filmin “Tinguj lufte” Sulejman Pitarka dhe djali në film kanë të njëjtën marrëdhënie edhe në jetë. Nardi, djali pasanik ne filmat që i bie violinës është edhe në të vërtetë i biri i të madhit Sulejman Pitarka. Atë e bir në film e po ashtu edhe në jetë.
Xhanfise Keko është regjisorja e mrekullueshme që i ka dhënë jetë këtij filmi. Ajo është person që ka punuar me mjeshtëri dhe ka arritur të bindë aktorin e madh Sulejman Pitarken për të luajtur me djalin e tij.
Disa nga veprat me te njohura te Sulejman Pitarkes jane: “Gjeneral gramafoni”, “Gunat permbi tela”, “Tinguj lufte”, “Nxenesit e klases sime”, “Rrethimi i vogel”, etj. Filmat e tij jane mbreselenes dhe kane nje thelb artistik te thelle.
Rolet qe luajti jane : Hasan Agen te komedia Prefekti e Besim Levonjes ,ne vitin 1951. – Shcepkinin te Revizori i Gogolit ,1952 – profesorin te Borgjezi fisnik e Molierit ,1962, ku ra ne sy sensi i holle i humorit ,qe llogariste shume mbi disa cilesi komike te personazhit si kinse dituria e tij, retorika dhe fjalomania, spekulacioni me te verteten, te cilat u evidentuan me zgjuarsi prej tij. – Ne dramen e B.Brehit, Arturo Ui ,1971, luajti rolin e aktorit ,ku perdori me mprehtesi e finese elementet e groteskut, duke krijuar me ‘’keshillat e tij’’nje asociacion dhe kontrapunkt domethenes me veprimet e pritshme e gjakatare te Arturos ,qe vijne fill me pas .
Me figuren e Rrapo Shkembit te drama Shenomeni dhe mua e H.Minarollit ,fitoi cmimin si ‘’Aktori me i mire’’ ne Festivalin e Teatrove (1976), ku spikati per ndjeshmerine e larte, vizatimin e karakterit popullor ,te shfaqur ne menyren e sjelljes ,te foluren ne rrafshe instonative te ndryshme ,sa te rrepta po aq te dhimbsura e humane.
Ne moshen 81-vjecare, pas nje nderprerjeje prej me shume se 15 vjet pa dale ne skene, luajti rolin e babait (Lonit )ne dramen Pjata e drunjte (2005)te E.Morris ,me te cilin deshmoi rishtazi fuqine e talentit te tij, vertetesine dhe emocionalitetin e larte te aktrimit .Me kete rol fitoi cmimin e pare si ‘’Aktori me i mire’’ne ,festivalin mbarekombetar te aktrimit ‘’Apollon’’2005 .
Sulejman Pitarka ishte nje nga aktoret me te njohur te kohes se tij dhe ka lene nje trashegimi te pasur ne artin shqiptar. Nepermjet veprave te tij, ai na tregon historine dhe kulturen e Shqiperise se kohes dhe sjell ne qender te vemendjes vlerat kulturore te vendit tone.
Ai vdiq me 24 mars 2007. Ne nder te artistit u vendos rruga Sulejman Pitarka qe gjendet ne zonen e Tiranes.
