Nje nga festat me te rendesishme te fese se Krishtere eshte ajo e Pashkeve. Festa e Pashkeve katolike qe shenon diten e ringjalljes se Jezu Krishtit, eshte nje feste e levizshme, qe do te thote se nuk ndodh ne te njejten date çdo vit. Pashket llogaritet ne bazë te fazave te henes dhe ardhjes se pranveres.
Ne vitin 325 pas Krishtit, Keshilli i Nikese, i cili u pajtua me parimet themelore te krishterimit, krijoi nje formule per daten e Pashkeve si te dielen pas henes se plote te Pashkes, e cila eshte hena e plote qe bie mbi ose pas ekuinoksit te pranveres.
Ne praktike, kjo do te thote qe Pashket jane gjithmone te dielen e pare pas henes se pare te plote qe bie me ose pas 21 marsit. Pashket mund te shfaqen qe ne fillim te 22 marsit dhe deri me 25 prill, varesisht se kur ndodh hena e plote e Pashkes.
A e dini pse jane vezet simbol, po lepurushi c’pune ka me Pashket?
1.Origjina e sakte e emrit “Pashke” eshte e panjohur, por sipas disa burimeve fjala rrjedh nga fjala anglo-saksone easter ose Eostre, qe do thote pranvere ose agim perendeshe.
2.Traditat e vezeve dhe lepurit te Pashkeve lidhen me rituale te lashta. Vezet ishin simbol i jetes dhe lyheshin me te kuqe ne kujtim te gjakut te Krishtit ndersa lepuri ishte i njohur si simbol i pjellorise dhe simbol tokesor i perendeshes Eostre
3.Arti i vezeve te pikturuara quhet pysanky dhe e ka origjinen nga Ukraina.
4.Veza me e shtrenjte e Pashkeve kushton 5 milione paund dhe ka 1000 diamante ne levozhgen e saj dhe nje glob te vogel ari ne brendesi 18 karat.
5.Veza me e madhe çokollate e Pashkeve eshte 10.39 metra e larte dhe peshon 7200 kilograme.
Embelsirat e Pashkes
Karamele ne forme fasulesh dhe veze e lepurusha Pashke prej çokollate. Me e njohura ne kete grupim eshte veza prej çokollate, e cila daton ne fillim te shekullit te 19-e dhe e ka origjinen ne Europe. Karamelet ne forme fasuleje u prodhuan se pari ne vitin 1930 dhe sipas te dhenave, çdo vit prodhohen mbi 16 miliarde te tilla.
Menuja e festes
Per te gjithe te krishteret neper bote, festa e Pashkës eshte festa e pare dhe me e madhe e pranveres. Ne qender te gjthçkaje eshte lindja e jetes se re. Veze, perime te gjelbra, mish qengji dhe pranvera ze vend dukshem ne kuzhine.
Perberesit, te cilet ndalohen ne periudhen e Kreshmes, si gjalpi, vezet, kremi etj., rishfaqen ne nje recete te ndryshme, por qe ka te njejtin emer ne gjithe boten dhe kjo eshte buka e pashkes.
Buka e Pashkes
Tradicionalisht, buka e embel e Pashkes e ka origjinen nga Bizanti dhe kisha ortodokse. Receta e bukes se embel eshte hasur qe ne periudhen homerike dhe ajo njihej gjithashtu edhe ne Romen e lashte.
Lepuri i Pashkes
Bibla nuk permend nje krijese te vogel qe sjell veze te dekoruara per femijet e sjellshem te dielen e Pashkeve e megjithate, lepuri i Pashkes eshte bere nje simbol i mirefillte i festes me te rendesishme te krishterimit. Origjina e sakte e gjitarit mitik nuk dihet, por lepujt jane te njohur qe ne lashtesi si simbol i pjellorise dhe jetes se re.
Sipas disa burimeve, lepuri i Pashkes u çua ne Amerike ne vitin 1700 nga emigrantet gjermane qe u vendosen ne Pensilvani. Femijet e tyre benin folene, ku “Osterhase” do te vinte vezet e tij me ngjyre. Si perfundim, kjo tradite u perhap ne gjithe boten, ku perveç vezeve, lepuri sjell çokollata e lloj-lloj karamelesh e dhuratash, ndersa shporta e dekoruar u ze vendin foleve.
