“Drite e zbehte mbi kodra”, nje roman delikat, ironik dhe eliptik, qe me shume sesa rrefen, le te nenkuptosh. “Drite e zbehte mbi kodra” (1982) eshte romani i pare i shkrimtarit nobelist Kazuo Ishiguro, fitues i çmimit Winifted Holtby, dhene nga Shoqeria Mbreterore e Letersise.
Mbi Librin
Nga mjedisi i qete dhe i huaj i shtepise se saj angleze, Etsuko, nje grua japoneze qe tashme jeton vetem, largon veshtrimin nga e tashmja e dhembshme per te kerkuar gjetke kuptimin dhe arsyen e jetes se saj. E angeshtuar nga vetevrasja e vajzes se madhe, ajo kthehet pas me mendje deri ne Nagasaki, menjehere pas Luftes se Dyte Boterore, ku ne shkretine e te mbijetuarve, piqej e rritej shtatzenia e saj e trazuar.
Ishte vera e miqesise se saj te shkurter dhe enigmatike me Sashikon, fqinjen e saj, dhe koha kur u njoh me te bijen e Sashikos, Marikon, nje vogelushe tejet e traumatizuar. Si nje madam Butterfly, Sashiko pret nje dashuri, nje nisje qe nuk do te mberrije kurre, teksa e bija zhytet ne ankthin e kujtimeve teper te vrazhda. Pervojat jetesore te dy grave rendin paralelisht me njera-tjetren dhe shkrihen njesh, pa e kuptuar se ku mbaron njera dhe ku fillon tjetra, permes kujteses, qe s’mund t’i zesh bese, te Etsukos.
Titulli: Dritë e zbehtë mbi kodra
Origjinali: A pale view of the hills
Gjinia: Roman
Autori: Kazuo Ishiguro
Perktheu : Gentiana Kasemi
Shtëpia botuese: Pegi
Viti: 2021
Faqe. 228
Kritikat
”Drite e zbehte mbi kodra” eshte cilesuar si nje roman plot finese mbi ndrydhjen e emocioneve dhe te ndjenjave, i lidhur ngushte me rendesine e se shkuares ne kuptimin e se tashmes. The New’ York Times
Duke gershetuar me mjeshteri te shkuaren dhe te tashmen, ky roman i pare shpalos nje rrefim deshperues dhe trazues, qe e mallengjen lexuesin si per ate çka tregon, edhe per ate çka nuk tregon. Library journal
Kujtimet e Etsukos, ndonese perqendrohen te vuajtjet dhe marrezite e fqinjes se saj, eshte e qarte se i referohen asaj vete. New York Times Book Review
“Nje roman i pare, i shkruar me nje delikatese te pazakonte, nje studim jashtezakonisht i qete i trazimeve te skajshme emocionale”. Times Literary Supplement
Autori
Kazuo Ishiguro eshte shkrimtar britanik me origjine japoneze dhe Laureat i çmimit Nobel ne Letersi per vitin 2017.
Ishiguro konsiderohet sot si nje nga shkrimtaret bashkekohore me te levduar te botes anglishtfolese: ai eshte kandiduar kater here per Man Booker Prize, duke e fituar çmimin ne vitin 1989 pikerisht me romanin “Dita e mbetur”. Nje tjeter roman i tij “Mos me ler te shkoj”, i ribotuar nga Botimet Pegi në vitin 2017, u shpall nga revista Time si romani me i mire i vitit 2005 dhe u perfshi ne listen e 100 romaneve me te mira te gjuhes angleze (nga viti 1923 deri ne 2005).
Ishiguro eshte autor i shtate romaneve. Akademia suedeze e vleresoi Ishiguron me çmimin “Nobel” ne letersi në vitin 2017, duke e pershkruar si nje shkrimtar “i cili, ne romane me nje force te madhe emocionale, ka zbuluar humneren qe fshihet nen ndjesine tone te genjeshtert te lidhjes me boten.” Botime Pegi ka botuar deri me tani pese prej librave te tij “Mos me ler te shkoj”, “Dita e mbetur” “Gjiganti i fjetur”, “Artist i botes fluturake” dhe “Drite e zbehte mbi kodra”.
Disa pjese nga libri
– Do te kishte qene budallallek i vertete, – vazhdoi Niki, – t’i pranoje gjerat ashtu siç qene e te qendroje atje ku ishe. Te pakten, u perpoqe per mire.
-Jam e bindur qe kujteses nuk i zihet bese; shpesh, rrethanat ne te cilat gjendemi, kur sjellim diçka ne mendje, e deformojne ate kryekeput e, pa dyshim qe nje gje e tille mund te kete ndodhur me disa prej kujtimeve qe kam permbledhur ne keto faqe.
-Per shembull, tani, diçka me shtyn te mendoj se ajo qe perjetova ate pasdite ishte nje parandjenje dhe imazhi turbullues qe m’u shfaq ne mendje, qe teresisht i ndryshem – ishte shume me i gjalle e me i forte – nga ato endrrat me sy hapur qe na e pershkojne ndonjehere imagjinaten ne oret e gjata kur s’kemi me se te merremi.
-… ashtu si me plaget e trupit, edhe me gjerat me tronditese mund te arrish te krijosh nje lloj intimiteti.
-Keikoja, ndryshe nga Niki, ishte japoneze e vertete dhe me teper se nje gazete u ngut ta nenvizonte kete fakt. Anglezeve u pelqen te besojne qe raca jone ka nje instinkt te lindur per vetevrasje, ndaj, ndoshta, i gjykojne si pa vend shpjegimet e metejshme; ja pse per Keikon u shkrua vetem kaq, qe ishte japoneze dhe qe vari veten ne dhomen e saj.
-Me ndodh shpesh ta sjell nder mend pareshtur ate imazh – time bije, varur ne dhomen e saj me dite te tera. Tmerri i nje vegimi te tille duket se nuk do te me venitet kurre por, prej kohesh, e ka humbur disi karakterin e tij te kobshem; ashtu si me plaget e trupit, edhe me gjerat me tronditese mund te arrish te krijosh një lloj intimiteti.
-Ne shah duhen ndjekur strategji koherente. Kur kundershtari ta shkaterron nje plan, nuk duhet te dorezohesh, duhet te gjesh menjehere nje plan tjeter. Loja nuk quhet e fituar apo e humbur, kur mbreti kapet mat. Loja merr fund ne çastin kur lojtari heq dore nga strategjite.
